تحلیل متن و فرامتن فتوای مقام معظم رهبری در تحریم سلاح کشتار جمعی

فقه پویای اسلامی با نظرداشت نظام معرفتی برخاسته از دین قادر است برای زندگی معاصر احکام عقلانی صادر کند و میان «اصالت و معاصرت» وفاق افکند. از این رو، فقها می توانند نخست مسائل و موضوعات اجتماعی را تفسیر و تحلیل و سپس با استفاده از منابع فقهی پاسخی درخوری تهیه کنند. در این مسیر از عقل و نقل بهره معتدلانه و نه افراطی و نه تفریطی برده می شود؛ چراکه تفسیر متحجرانه از دین و تبیین راکد و سنگ واره (و نه پویا و پایا) یکی از آثار ناگوار و تلخ نگاه تفریطی به عقل است. از میان موضوع های نوپدید، انسان امروز با مفهوم و موضوع «سلاح های کشتار جمعی» مواجه بوده است که در این زمینه بحث از چیستی و چرایی نظریه فقهی ـ حقوقی رهبر انقلاب در تحریم «تولید، تکثیر، انباشت، و استفاده» از سلاح های کشتار جمعی به منظور مصونیت بخشیدن ابنای بشر از بلای بزرگ این پدیده دهشتناک است؛ چه آن که پس از استناد باراک اوباما به این فتوا و تصویب ایده «جهان علیه خشونت و افراط گرایی» دکتر روحانی در مجمع عمومی سازمان ملل ضرورتی دوچندان یافته است. جستار حاضر تلاشی است برای مفهوم سازی مطالعات جهان شناختی و انسان شناختی اسلامی که به چهار سؤال بنیادین درباره زمینه ها و ضرورت های عینی ارائه چنین موضوعی، نکات مهم حقوقی بین المللی، تعهدات ملی، منطقه ای و جهانی این فتوا و فرصت های فراروی فعالان ضدخشونت و ضدسلاح های کشتار جمعی در سراسر جهان پرداخته است و این که چگونه می توان از این فرصت برای برقراری امنیت و همبستگی در گستره جهانی بهره گرفت؟